حالا دارد نزدیک به یک‌سال می‌شود که کرونا همه زندگی ما را تحت الشعاع خود قرار داده. خانواده‌های زیادی را درگیر، مهمانی‌ها را تعطیل و کسب‌وکارها را کم رونق‌تر کرده است. علاوه بر همه این‌ها در گزارشی که اخیرا تیم فنی «بلد» از اسفند ۹۸ تا مهر ۹۹ ارائه کرده به این نتیجه رسیده‌ایم که تمام این هشت ماه جابه‌جایی و حتی جستوجوی کاربران هم تغییراتی نسبت به قبل داشته است. چه تغییراتی؟ مثلا اینکه هر بار مسیریابی و جستوجوی مراکز تفریحی افزایش پیدا کرده، میزان مراجعه به مراکز درمانی هم بیشتر شده است. یا اینکه هیچ ماهی به اندازه فروردین خروجی آزادراه تهران-شمال شلوغ و پرترافیک نشده است. ما اطلاعات این هشت ماه را با کمک پنج میلیون کاربرمان استخراج کرده‌ایم و با آمار وزارت بهداشت، شهرداری و تصمیم گیری‌هایی که تا امروز درباره تعطیلی مراکز یا طرح ترافیک شده، تطبیق داده‌ایم. بعضی از جزئیات این گزارش را در ادامه می‌توانید بخوانید.
موج دوم کرونا هم زمان با افزایش تردد بین استانی در خردادماه
در گزارش هشت ماه گذشته نگاهی به مسیرهای مختلفی از استان تهران به استان های قم، مازندران، گیلان، اصفهان، البرز، مرکزی انداخته ایم. در اغلب مسیرهای بین استانی در ماه اسفند و فروردین، تردد افت بسیار شدیدی داشته ولی در عوض جابه‌جایی در مسیرهای بین استانی در ماه خرداد بسیار افزایش یافته که اگر یادتان باشد دقیقا با موج دوم کرونا هم زمان است. بعد از ماه فروردین تعداد مسیریابی‌ها از تهران به سمت این مسیرها به شکل پیوسته، به غیر از افت نسبی در تیرماه، در بقیه ماه ها هم رو به رشد بوده است. از بین همه آزادراه هایی که از تهران کشیده شده، بیشترین رشد مسیریابی به گیلان و مازندران است. روند ماهانه جابه‌جایی بین استان‌ها یک موضوع مهم را به ما یادآوری می کند: هر زمان که جابه‌جایی‌ها اوج گرفته، موج جدیدی از ابتلا به این ویروس در کشور هم گسترده شده است.
رکورد ترافیک در خروجی آزادراه شمال مربوط به فروردین ماه
از طرف دیگر سرعت خودروها در جاده‌ها یک چیز را به ما نمایش می دهد: شلوغی و خلوتی آزادراه ها. هرچه یک خودرو در آزادراه سرعت کمتری داشته، یعنی آنجا ترافیک بیشتر و در نتیجه شلوغ‌تر بوده است. از این موضوع چه چیزی را فهمیدیم؟ اینکه بیشترین بار ترافیکی در این هشت ماه، مربوط به ماه فروردین و در خروجی آزادراه تهران-شمال بوده است. در عوض همین ماه در آزادراه تهران-کرج سرعت خودروها بیشتر و یعنی بار ترافیکی بسیار کمتر شده است که علت آن هم به روزهای تعطیل فروردین برمی‌گردد که بیشتر مشاغل تعطیل و کسب و کارها بسته بودند.
خرداد و مهر، رکورد جستوجوی بیمارستان و مراکز تفریحی
با اطلاعات بلد شش نمودار به دست آوردیم که نمایش دهنده روند هفتگی جست و جو و مشاهده برخی از مکان های پربازدید روی نقشه است. نکته جالب توجه این شش نمودار این است که هر بار میزان سرچ و مسیریابی مراکز تفریحی بیشتر شده، میزان مسیریابی و جستوجوی بیمارستان و داروخانه هم افزایش یافته است. اوج این موضوع را به خضوض می توانید در ماه خرداد و مهر ببینید؛ نمودارها می‌گویند که ماه خرداد جستوجوی مکان‌های پربازدید مثل پارک و رستوران بر روی نقشه رشد زیادی داشته است. یعنی به مرور افراد از هفته دوم فروردین دیگر کم کم از قرنطینه بیرون آمده و خسته از خانه‌نشینی، بیشتر از قبل وارد فضاهای جمعی و عمومی شده‌اند. از طرف دیگر فعالیت سینماها هم از ابتدای تیرماه از سر گرفته شده به همین خاطر هم میزان جستوجوی نام رستوران، پارک و سینما بر روی نقشه «بلد» در هفته آخر خرداد ماه در بالاترین سطح قرار داشته است. حالا بیایید نگاهی به نمودار داروخانه و بیمارستان ها در همین برهه زمانی (هفته آخر خرداد ماه) بیاندازیم. بیشترین میزان مراجعه به بیمارستان هم با راهنمایی بلد در همین برهه زمانی ثبت شده که به مرور کاهش و افزایش داشته است. از قضا آمارهای وزارت بهداشت هم نمایش می‌دهد که در ماه خرداد رکورد میزان ابتلا برای اولین بار با سه هزار و 574 نفر بیمار زده شده که اول مرداد منجر به مرگ ۱۱۶ نفر از بیماران مبتلا به کرونا شده است. اواسط مرداد ماه میزان مراجعه به مراکز درمانی و داروخانه‌ها تا حدودی کاهش پیدا کرده اما در نگاه کلی روند مراجعه به این مراکز رو به رشد بوده است.
حالا اگر نگاهی به ماه مهر بیاندازیم می بینیم که مهرماه مسیریابی و جستوجوی مراکز درمانی در بلد افزایش یافته است. اتفاقا آمارهای وزارت بهداشت هم می گوید که در شانزدهم مهرماه میزان ابتلا به کرونا به قله چهار هزار نفر رسیده. دقیقا قبل از این تاریخ روی نمودارهای بلد بار دیگر هم شاهد افزایش مراجعه افراد به رستوران و پارک‌ها و حضور در فضاهای شهری بوده ایم که نمی توانیم تاثیر آن را بر موج سوم این بیماری نادیده بگیریم.
نتیجه حذف طرح ترافیک بر میزان استفاده از حمل و نقل عمومی
وقتی داده‌های نقشه و مسیریاب بلد را با تصمیم‌گیری‌های شهری تطبیق می دهیم نمی توانیم به تاثیر برداشته شدن طرح ترافیک بر استفاده از حمل و نقل عمومی بی توجه باشیم. چون که در اپلیکیشن بلد امکانی برای مسیریابی ترکیبی به کاربران داده شده که با جستوجوی مقصد، ترکیبی از سرویس‌های مختلف حملونقل عمومی را به او پیشنهاد می‌کند. این شیوه مسیریابی در تیر و مرداد کاهش، در شهریور افزایش و دوباره در مهرماه کاهش یافته است. برای همین اینطور به نظر ما رسید که با برداشته شدن طرح ترافیک در تهران، استفاده از مسیریابی ترکیبی از وسایل حملونقل عمومی از بی‌آر‌تی، مترو و تاکسی کمتر شده اما با بازگشت طرح ترافیک به ساعات قبل، دوباره افراد بیشتری به مسیریابی‌های ترکیبی رو آورده‌اند. میزان رفتوآمد افراد با وسایل حملونقل عمومی بعد از برداشته شدن طرح تحت تاثیر عوامل مختلف کاهش پیدا کرد. این کاهش رفتوآمد با مترو تا مرداد ماه ادامه داشته و مرداد ماه متوقف شد. دوباره از مرداد جست و جوی ایستگاه های مترو در بلد کمتر شده است. این دقیقا اطلاعات شهرداری تهران را تایید می کند که مسافران مترو و اتوبوس از زمان شیوع کرونا 85 درصد کاهش پیدا کرده است.
روند هفتگی تعداد مسیریابی خودرو در کشور
حالا رفت و آمدها در کل شهر چه چیزی را نشان می دهند؟ در کل کشور از اواخر اسفند تا اواخر فروردین، افراد کمتر در سطح شهری و بین شهری جابه‌جا شده‌اند. بیشترین میزان جابه‌جایی افراد به اواخر شهریور و نیمه مهرماه برمی‌گردد. جالبه که بدانیم هر زمان ادارات چند روز پشت سر هم و متوالی تعطیل بوده‌اند، مسیریابی هم افت کرده و رفت و آمدهای کاری افراد کاهش یافته است.
برای دریافت فایل گزارش اینجا کلیک کنید.
